LXML Sepon Preserves Thousands of Years of Lao Cultural Heritage

January 01, 0001

Today, Lane Xang Minerals Limited Sepon (LXML) presented 1320 culturally significant historical artifacts to the Lao Government – made from stone, copper, iron, ceramics, and gems – the items were discovered in the area surrounding Sepon mine by dedicated teams of archaeologists.

Since 2008, LXML has invested over US$1.6 million preserving thousands of years of Lao history and heritage through an archaeological research program with the Department of Heritage (DoH) of the Ministry of Information, Culture and Tourism, the National University of Laos, and James Cook University of Australia. The program sponsors fieldwork uniting a unique community at local, national, and international levels. Volunteers from Vientiane and Savannakhet, local villagers, Australian and Lao university students, archaeologists, and Lao officials cooperate closely together to conduct research.

ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ – ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ (ທີ 2 ຂວາ) ແລະ ທ່ານພະຂັນໄຊ ສີຄັນໄຊ ຫົວໜ້າກົມມໍລະດົກກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ (ທີ 2 ຊ້າຍ) ໄດ້ລົງນາມໃນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈ ໃນການສຶກສາທາງບູຮານວິທະຍາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນາທໍາ ແລະ ມອບຮັບວັດຖຸບູຮານກວ່າ 1320 ລາຍການ ໃຫ້ແກ່ພາກລັດ ໂດຍການເປັນສັກຂີພິຍານຂອງທ່ານ ວັນສີ ກົວມົວ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ (ດ້ານຫຼັງຂວາ) ແລະ ທ່ານ ສົມບູນ ຣາຊະສົມບັດ, ທີ່ປຶກສາກິດຕິມະສັກ ບໍລິສັດ ລຊມລ (ດ້ານຫຼັງຊ້າຍ). / Mr Saman Aneka, LXML Managing Director (2nd right) and Mr Phakhanxay Sikhanxay, Director General of Heritage Department, Ministry of Information, Culture and Tourism (2nd left) signed MoU on Archaeological Research and Conservation and handed more than 1320 artifacts to the government witnessed by Mr Vansy Kuamua (right on back row), Deputy Minister of Information, Culture and Tourism and Mr Somboun Rasasombath, LXML Executive Advisor (left on back row).

Mr Vansy Kuamua, Deputy Minister of Information, Culture and Tourism and officials from Savannakhet and Vilabouly joined the handover ceremony in Vientiane, acknowledging LXML’s respect for Lao cultural heritage and the importance of preserving cultural sites to promote tourism.

Mr Saman Aneka, LXML Managing Director handed over 1320 artifacts to Mr Phakhanxay Sikhanxay, Director General of Heritage Department, Ministry of Information, Culture and Tourism.

The items will be placed on display at the Lao National Museum, Savannakhet Museum, Vilabouly Cultural Hall and Heritage Department. LXML also handed over 7,881 artifacts in 2019 and 280 in February 2022 to the Lao Government and provided 144 million LAK to build display cabinets for the Lao National Museum.

The two parties signed a Memorandum of Understanding (MOU) to reinforce principles for future cooperation in the preservation of cultural heritage.

“Today marks over a decade of cooperation with the Ministry of Information and Culture. This is a significant milestone in LXML’s partnership,” said Mr Saman Aneka, LXML Managing Director. “LXML is committed to working hand in hand with our ministry counterparts for at least another ten years until mine closure to protect and preserve Lao cultural heritage.”

Remarkable discoveries of artefacts and heritage sites in the area surrounding Sepon mine open a door into fascinating ancient civilizations to show us how our ancestors lived thousands of years ago. In March 2018, a team of archaeologists discovered evidence of more than 200 ancient mine shafts dating back over 3,000 years. Some of the items discovered date back almost ten thousand years.

ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ – ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ (ທີ 2 ຂວາ) ແລະ ທ່ານພະຂັນໄຊ ສີຄັນໄຊ ຫົວໜ້າກົມມໍລະດົກກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ (ທີ 2 ຊ້າຍ) ໄດ້ລົງນາມໃນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈ ໃນການສຶກສາທາງບູຮານວິທະຍາ ແລະ ປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນາທໍາ ໂດຍການເປັນສັກຂີພິຍານຂອງທ່ານ ວັນສີ ກົວມົວ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ, ຜູ້ຕາງໜ້າຈາກສູນກາງ, ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແລະ ເມືອງວິລະບູລີ. / Mr Saman Aneka, LXML Managing Director (2nd right) and Mr Phakhanxay Sikhanxay, Director General of Heritage Department, Ministry of Information, Culture and Tourism (2nd left) signed MoU on Archaeological Research and Conservation witnessed by Mr Vansy Kuamua, Deputy Minister of Information, Culture and Tourism and delegates from central, Savannakhet province and Vilabouly district.

Mining has been essential in the development of human society throughout history. Vilabouly is acknowledged internationally as one of the first mining and metallurgy sites in Southeast Asia. Ancient mining practices continued there until about 1,300 years ago, (700 AD), where people excavated rich copper ore and refined it in Peun Baolo and Thong Na-Gneuak (Dragon or “Naga Serpent” Field).

Other artifacts include mining equipment such as wooden ladders, pulleys, mallets, painted bamboo baskets, and rope made from lianas; a large ‘Dong Son’ bronze era drum currently on display at the National Museum in Vientiane; and crucibles, copper ingots, jewellery, ceremonial items, weapons, pottery, and other artefacts highlighting Lao PDR’s pivotal place in regional history.

ບໍລິສັດ ລ້ານຊ້າງ ມີເນໂຣນສ໌ ລິມິເຕັດ ປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ທີ່ມີອາຍຸຫຼາຍພັນປີ

10 ກຸມພາ 2022

ມື້ນີ້, ບໍລິສັດ ລ້ານຊ້າງ ມິເນໂຣນສ໌ ລິມິເຕັດ (ລຊມລ) ບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານ 1320 ລາຍການ ທີ່ຄົ້ນພົບໃນເຂດບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໂດຍທີມງານນັກບູຮານວິທະຍາທີ່ທຸ້ມເທ ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວ. ວັດຖຸບູຮານເຫຼົ່ານີ້ປະກອບ ດ້ວຍເຄື່ອງທີ່ເຮັດຈາກ ຫີນ, ທອງ, ເຫຼັກ, ເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ເບົ້າຫຼອມ ແລະ ແກ້ວ.

ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2008, ລຊມລ ໄດ້ລົງທຶນກວ່າ US$1,6 ລ້ານ ເຂົ້າໃສ່ໃນການສະໜັບສະໜູນໃຫ້ແກ່ການອະນຸລັກມໍລະດົກທາງປະຫວັດສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳລາວ ທີ່ມີດົນກວ່າ 3.000 ປີ ໂດຍຜ່ານການຮ່ວມມືກັບ ກົມມໍລະດົກ, ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດລາວ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລ ເຈມສ໌ຄຸກ ຂອງປະເທດອົດສະຕຣາລີ. ການຮ່ວມມືດັ່ງກ່າວ ໄດ້ສະໜັບສະໜູນວຽກງານພາກສະໜາມ ທີ່ມີລັກສະນະພິເສດໃນລະດັບຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ, ລະດັບປະເທດ ແລະ ສາກົນ ເຊິ່ງໄດ້ມີອາສາສະໝັກທີ່ເປັນນັກສຶກສາຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ, ປະເທດອົດສະຕຣາລີ, ນັກບູຮານວິທະຍາ, ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຈາກກົມມໍລະດົກປະຈຳຢູ່ບໍ່ຄຳ-ທອງ ເຊໂປນ ໄດ້ຮ່ວມມືກັນຢ່າງໃກ້ຊິດ ໃນວຽກງານສຶກສາ-ຄົ້ນຄວ້າບູຮານວິທະຍາ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຜົນການຄົ້ນຄວ້າສູ່ເວທີສາກົນ.

ທ່ານ ວັນສີ ກົວມົວ ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈາກແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແລະ ເມືອງວິລະບູລີ ກໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມພິທີມອບຮັບໃນຄັ້ງນີ້ ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍໄດ້ຮັບຮູ້ ແລະ ຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍບໍລິສັດ ໃນການສະໜັບສະໜູນ ທີ່ມີມາຢ່າງຍາວນານໃນການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳ ແລະ ເຫັນໄດ້ຄວາມສຳຄັນໃນການສືບຕໍ່ປົກປັກຮັກສາສະຖານທີ່ວັດທະນະທຳເພື່ອສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ.

ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ – ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ (ຂວາ) ມອບຕູ້ວາງສະແດງວັດຖຸບູຮານ ໃຫ້ແກ່ ທ່ານນາງ ວັນເພັງ ແກ້ວປັນຍາ, ອຳນວຍການຫໍພິພິດຕະພັນແຫ່ງຊາດ ມູນຄ່າ 144 ລ້ານກີບ. / Mr Saman Aneka, LXML Managing Director handed artefact display cabinets to Ms Vanpheng Keopanya, Director of Lao National Museum valued over 144 million LAK.

ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ – ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານດັ່ງກ່າວ ຈຳນວນ 1320 ລາຍການໃຫ້ແກ່ ທ່ານພະຂັນໄຊ ສີຄັນໄຊ ຫົວໜ້າກົມມໍລະດົກກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ.

ວັດຖຸບູຮານເຫຼົ່ານີ້ຈະໄດ້ນຳໄປຈັດວາງສະແດງເພື່ອການຮຽນຮູ້ຢູ່ທີ່ ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດ, ຫໍພິພິດທະພັນແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ຫໍວັດທະນະທຳເມືອງວິລະບູລີ ແລະ ກົມມໍລະດົກ. ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານຫຼາຍກວ່າ 7881 ລາຍການໃນປີ 2019, ແລະ 208 ລາຍການໃນເດືອນກຸມພາ 2022 ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວ ແລະ ສະໜອງຕູ້ວາງສະແດງວັດຖຸບູຮານມູນຄ່າກວ່າ 144 ລ້ານກີບ ໃຫ້ແກ່ຫໍພິພິດຕະພັນແຫ່ງຊາດລາວ.

ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ລົງນາມໃນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈ ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຫຼັກການຮ່ວມມືໃນການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳໃນອະນາຄົດ.

ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ກ່າວວ່າ: “ມື້ນີ້ ເປັນນິມິດໝາຍອັນດີຂອງການຮ່ວມຫຼາຍກວ່າໜຶ່ງທົດສະວັດ ກັບກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດຖະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ. ນີ້ເປັນຂີດໝາຍທີ່ສຳຄັນໃນການເປັນຄູ່ຮ່ວມງານຂອງ ລຊມລ. ບໍລິສດ ລຊມລ ມຸ່ງໝັ້ນໃນການເຮັດວຽກຢ່າງໃກ້ຊິດ ກັບຄູ່ຮ່ວມງານຂອງກະຊວງ ອີກຢ່າງໜ້ອຍສິບປີ ຈົນກວ່າຈະສິ້ນສຸດອາຍຸການບໍ່ແຮ່ ເພື່ອປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳລາວ.

ການຄົ້ນພົບວັດຖຸບູຮານ ແລະ ແຫຼ່ງບູຮານວິທະຍາທີ່ສຳຄັນເຫຼົ່ານີ້ ໃນຂົງເຂດອ້ອມຂ້າງບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໄດ້ເປີດປະຕູສູ່ຄວາມສີວິໄລຂອງອາລິຍະທຳບູຮານທີ່ໜ້າຕື່ນເຕັ້ນ ທີ່ສະແດງໃຫ້ພວກເຮົາເຫັນວ່າ ບັນພະບູລຸດຂອງພວກເຮົາໄດ້ມີຊີວິດຢູ່ແນວໃດໃນຫຼາຍພັນປີກ່ອນໜ້ານີ້. ໃນເດືອນ ມີນາ 2018, ຄະນະບູຮານວິທະຍາ ໄດ້ຄົ້ນພົບໄມ້ຄຳ-ກັນພັງຢູ່ໃນຂຸມສ້າງບໍ່ແຮ່ທອງໃນສະໄໝບູຮານຫຼາຍກວ່າ 200 ຂຸມບໍ່ ທີ່ມີອາຍຸຫຼາຍກວ່າ 3000 ປີກ່ອນໜ້ານີ້ ແລະ ບາງລາຍການກໍ່ມີອາຍຸຫຼາຍກວ່າສິບພັນປີ.

ທ່ານ ປອ ທອງລິດ ຫຼວງໂຄດ, ຮອງຫົວໜ້າກົມມໍລະດົກ (ທີ 2 ຂວາ) ໄດ້ອະທິບາຍເບື້ອງເລິກກ່ຽວກັບວັດທຸບູຮານແຕ່ລະລາຍການໃຫ້ແກ່ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມພິທີມອບຮັບ. / Dr Thonglith Luangkhot, Deputy Director General of Heritage Department (2nd right) provides an insight knowledge on each artefact to participants.

ການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ມີຄວາມສຳຄັນຕະຫຼອດໄລຍະປະຫວັດສາດການພັດທະນາຂອງມະນຸດ. ເມືອງວິລະບູລີ ຖືກຮັບຮູ້ໃນລະດັບສາກົນວ່າ ເປັນໜຶ່ງໃນເຂດທຳອິດທີ່ມີການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ແລະ ສະຖານທີ່ໂລຫະກິດ ຢູ່ ໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ການຂຸດຄົ້ນ-ປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດໃນສະໄໝບູຮານຢູ່ໃນຂົງເຂດນີ້ ແມ່ນໄດ້ສືບຕໍ່ປະຕິບັດກັນມາຈົນເຖິງປະມານ 1300 ປີກ່ອນ (ຄສ 700) ເຊິ່ງ ເປັນໄລຍະທີ່ ຜູ້ຄົນໄດ້ຂຸດຄົ້ນ-ຫຼໍ່ຫຼອມແຮ່ທອງທີ່ອຸດົມສົມບູນຢູ່ໃນຈຸດ ‘ເປີ້ນເບົ້າຫຼໍ່’ ແລະ ຢູ່ທີ່ ‘ທົ່ງນາເງືອກ’.

ວັດຖຸບູຮານອື່ນໆທີ່ຄົ້ນຄົບໃນບໍລິເວນນີ້ ແມ່ນລວມມີອຸປະກອນນຳໃຊ້ໃນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ ເຊັ່ນ: ຂັ້ນໄດໄມ້ກົມ ແລະ ລູກໝາກລໍ້-ລ໋ອກ, ໄມ້ຄ້ຳ, ກະຕ່າໄມ້ໄຜ່ ແລະ ເຊືອກຫວາຍ; ຄ້ອງບ້າງທອງສຳລິດ (ທອງເຫຼືອງ) ຈາກຍຸກທອງເຫຼືອງ ເຊິ່ງວາງສະແດງໄວ້ຢູ່ທີ່ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດໃນປັດຈຸບັນ; ກ້ອນທອງ, ເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ກະດິງທອງສຳລິດ, ເຄື່ອງປະດັບ, ເຄື່ອງໃຊ້ໃນພິທີກຳເສັ່ນໄຫວ້ ແລະ ວັດຖຸບູຮານອື່ນໆ ເຊິ່ງຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ປະເທດລາວໃນອະດີດ ເປັນສະຖານທີ່ປະຫວັດສາດທີ່ສຳຄັນຍິ່ງໃນ ພາກພື້ນແຫ່ງນີ້.