ບໍລິສັດ ລ້ານຊ້າງ ມີເນໂຣນສ໌ ລິມິເຕັດ ປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ທີ່ມີອາຍຸຫຼາຍພັນປີ
ສິງຫາ 11, 2022
10 ກຸມພາ 2022
ມື້ນີ້, ບໍລິສັດ ລ້ານຊ້າງ ມິເນໂຣນສ໌ ລິມິເຕັດ (ລຊມລ) ບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານ 1320 ລາຍການ ທີ່ຄົ້ນພົບໃນເຂດບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໂດຍທີມງານນັກບູຮານວິທະຍາທີ່ທຸ້ມເທ ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວ. ວັດຖຸບູຮານເຫຼົ່ານີ້ປະກອບ ດ້ວຍເຄື່ອງທີ່ເຮັດຈາກ ຫີນ, ທອງ, ເຫຼັກ, ເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ເບົ້າຫຼອມ ແລະ ແກ້ວ.
ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2008, ລຊມລ ໄດ້ລົງທຶນກວ່າ US$1,6 ລ້ານ ເຂົ້າໃສ່ໃນການສະໜັບສະໜູນໃຫ້ແກ່ການອະນຸລັກມໍລະດົກທາງປະຫວັດສາດ ແລະ ວັດທະນະທຳລາວ ທີ່ມີດົນກວ່າ 3.000 ປີ ໂດຍຜ່ານການຮ່ວມມືກັບ ກົມມໍລະດົກ, ກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດລາວ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລ ເຈມສ໌ຄຸກ ຂອງປະເທດອົດສະຕຣາລີ. ການຮ່ວມມືດັ່ງກ່າວ ໄດ້ສະໜັບສະໜູນວຽກງານພາກສະໜາມ ທີ່ມີລັກສະນະພິເສດໃນລະດັບຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ, ລະດັບປະເທດ ແລະ ສາກົນ ເຊິ່ງໄດ້ມີອາສາສະໝັກທີ່ເປັນນັກສຶກສາຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ, ປະເທດອົດສະຕຣາລີ, ນັກບູຮານວິທະຍາ, ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຈາກກົມມໍລະດົກປະຈຳຢູ່ບໍ່ຄຳ-ທອງ ເຊໂປນ ໄດ້ຮ່ວມມືກັນຢ່າງໃກ້ຊິດ ໃນວຽກງານສຶກສາ-ຄົ້ນຄວ້າບູຮານວິທະຍາ ແລະ ເຜີຍແຜ່ຜົນການຄົ້ນຄວ້າສູ່ເວທີສາກົນ.
ທ່ານ ວັນສີ ກົວມົວ ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຈາກແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ແລະ ເມືອງວິລະບູລີ ກໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມພິທີມອບຮັບໃນຄັ້ງນີ້ ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍໄດ້ຮັບຮູ້ ແລະ ຍ້ອງຍໍຊົມເຊີຍບໍລິສັດ ໃນການສະໜັບສະໜູນ ທີ່ມີມາຢ່າງຍາວນານໃນການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳ ແລະ ເຫັນໄດ້ຄວາມສຳຄັນໃນການສືບຕໍ່ປົກປັກຮັກສາສະຖານທີ່ວັດທະນະທຳເພື່ອສົ່ງເສີມການທ່ອງທ່ຽວຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ.
ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ – ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານດັ່ງກ່າວ ຈຳນວນ 1320 ລາຍການໃຫ້ແກ່ ທ່ານພະຂັນໄຊ ສີຄັນໄຊ ຫົວໜ້າກົມມໍລະດົກກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ.
ວັດຖຸບູຮານເຫຼົ່ານີ້ຈະໄດ້ນຳໄປຈັດວາງສະແດງເພື່ອການຮຽນຮູ້ຢູ່ທີ່ ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດ, ຫໍພິພິດທະພັນແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ຫໍວັດທະນະທຳເມືອງວິລະບູລີ ແລະ ກົມມໍລະດົກ. ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ມອບວັດຖຸບູຮານຫຼາຍກວ່າ 7881 ລາຍການໃນປີ 2019, ແລະ 208 ລາຍການໃນເດືອນກຸມພາ 2022 ໃຫ້ແກ່ລັດຖະບານລາວ ແລະ ສະໜອງຕູ້ວາງສະແດງວັດຖຸບູຮານມູນຄ່າກວ່າ 144 ລ້ານກີບ ໃຫ້ແກ່ຫໍພິພິດຕະພັນແຫ່ງຊາດລາວ.
ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ລົງນາມໃນບົດບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈ ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຫຼັກການຮ່ວມມືໃນການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳໃນອະນາຄົດ.
ທ່ານ ສະໝານ ອະເນກາ ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ບໍລິສັດ ລຊມລ ໄດ້ກ່າວວ່າ: “ມື້ນີ້ ເປັນນິມິດໝາຍອັນດີຂອງການຮ່ວມຫຼາຍກວ່າໜຶ່ງທົດສະວັດ ກັບກະຊວງຖະແຫຼງຂ່າວ, ວັດຖະນະທຳ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ. ນີ້ເປັນຂີດໝາຍທີ່ສຳຄັນໃນການເປັນຄູ່ຮ່ວມງານຂອງ ລຊມລ. ບໍລິສດ ລຊມລ ມຸ່ງໝັ້ນໃນການເຮັດວຽກຢ່າງໃກ້ຊິດ ກັບຄູ່ຮ່ວມງານຂອງກະຊວງ ອີກຢ່າງໜ້ອຍສິບປີ ຈົນກວ່າຈະສິ້ນສຸດອາຍຸການບໍ່ແຮ່ ເພື່ອປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກວັດທະນະທຳລາວ.
ການຄົ້ນພົບວັດຖຸບູຮານ ແລະ ແຫຼ່ງບູຮານວິທະຍາທີ່ສຳຄັນເຫຼົ່ານີ້ ໃນຂົງເຂດອ້ອມຂ້າງບໍ່ຄຳ-ທອງເຊໂປນ ໄດ້ເປີດປະຕູສູ່ຄວາມສີວິໄລຂອງອາລິຍະທຳບູຮານທີ່ໜ້າຕື່ນເຕັ້ນ ທີ່ສະແດງໃຫ້ພວກເຮົາເຫັນວ່າ ບັນພະບູລຸດຂອງພວກເຮົາໄດ້ມີຊີວິດຢູ່ແນວໃດໃນຫຼາຍພັນປີກ່ອນໜ້ານີ້. ໃນເດືອນ ມີນາ 2018, ຄະນະບູຮານວິທະຍາ ໄດ້ຄົ້ນພົບໄມ້ຄຳ-ກັນພັງຢູ່ໃນຂຸມສ້າງບໍ່ແຮ່ທອງໃນສະໄໝບູຮານຫຼາຍກວ່າ 200 ຂຸມບໍ່ ທີ່ມີອາຍຸຫຼາຍກວ່າ 3000 ປີກ່ອນໜ້ານີ້ ແລະ ບາງລາຍການກໍ່ມີອາຍຸຫຼາຍກວ່າສິບພັນປີ.
ການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ມີຄວາມສຳຄັນຕະຫຼອດໄລຍະປະຫວັດສາດການພັດທະນາຂອງມະນຸດ. ເມືອງວິລະບູລີ ຖືກຮັບຮູ້ໃນລະດັບສາກົນວ່າ ເປັນໜຶ່ງໃນເຂດທຳອິດທີ່ມີການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ແລະ ສະຖານທີ່ໂລຫະກິດ ຢູ່ ໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້. ການຂຸດຄົ້ນ-ປຸງແຕ່ງແຮ່ທາດໃນສະໄໝບູຮານຢູ່ໃນຂົງເຂດນີ້ ແມ່ນໄດ້ສືບຕໍ່ປະຕິບັດກັນມາຈົນເຖິງປະມານ 1300 ປີກ່ອນ (ຄສ 700) ເຊິ່ງ ເປັນໄລຍະທີ່ ຜູ້ຄົນໄດ້ຂຸດຄົ້ນ-ຫຼໍ່ຫຼອມແຮ່ທອງທີ່ອຸດົມສົມບູນຢູ່ໃນຈຸດ ‘ເປີ້ນເບົ້າຫຼໍ່’ ແລະ ຢູ່ທີ່ ‘ທົ່ງນາເງືອກ’.
ວັດຖຸບູຮານອື່ນໆທີ່ຄົ້ນຄົບໃນບໍລິເວນນີ້ ແມ່ນລວມມີອຸປະກອນນຳໃຊ້ໃນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ ເຊັ່ນ: ຂັ້ນໄດໄມ້ກົມ ແລະ ລູກໝາກລໍ້-ລ໋ອກ, ໄມ້ຄ້ຳ, ກະຕ່າໄມ້ໄຜ່ ແລະ ເຊືອກຫວາຍ; ຄ້ອງບ້າງທອງສຳລິດ (ທອງເຫຼືອງ) ຈາກຍຸກທອງເຫຼືອງ ເຊິ່ງວາງສະແດງໄວ້ຢູ່ທີ່ຫໍພິພິດທະພັນແຫ່ງຊາດໃນປັດຈຸບັນ; ກ້ອນທອງ, ເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາ, ກະດິງທອງສຳລິດ, ເຄື່ອງປະດັບ, ເຄື່ອງໃຊ້ໃນພິທີກຳເສັ່ນໄຫວ້ ແລະ ວັດຖຸບູຮານອື່ນໆ ເຊິ່ງຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ປະເທດລາວໃນອະດີດ ເປັນສະຖານທີ່ປະຫວັດສາດທີ່ສຳຄັນຍິ່ງໃນ ພາກພື້ນແຫ່ງນີ້.